1-31-31-31-3
  • صفحه اصلی
  • مقاله
  • صدای شما
  • طرح
  • آرشیو
  • کتاب
  • درباره ما
  • ارتباط
فارسی

صوفیان و معارضان آنها در جهان فارسی زبان

محتوای‭ ‬کتاب‭ ‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬معارضان‭ ‬آنها‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬فارسی‭ ‬زبانان‭‬،‭ ‬منتشر‭ ‬شده‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۲۰۲۰،‭ ‬مبتنی‭ ‬بر‭ ‬مقالات‭ ‬کنفرانس‭ ‬‮«‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬ملاها‭: ‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬معارضان‭ ‬آنها‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬فارسی‭ ‬زبانان‮»‬‭ ‬می‭ ‬باشد‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۲۰۱۶‭ ‬توسط‭ ‬لئونارد‭ ‬لوئیسون‭ ‬و‭ ‬رضا‭ ‬تابنده‭ ‬در‭ ‬مؤسسه‭ ‬مطالعات‭ ‬عربی‭ ‬و‭ ‬اسلامی‭ (‬IAIS‭) ‬دانشگاه‭ ‬اکستر،‭ ‬با‭ ‬حضور‭ ‬اساتید‭ ‬عرفان‭ ‬از‭ ‬اقصی‭ ‬نقاط‭ ‬جهان‭ ‬برگزار‭ ‬شد‭.‬ این‭ ‬کتاب‭ ‬که‭ ‬مشتمل‭ ‬بر‭ ‬حدود‭ ‬۶۰۰‭ ‬صفحه‭ ‬منتشر‭ ‬گردیده،جنبه‭ ‬های‭ ‬مختلف‭ ‬‮«‬تقابل‭ ‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬ضد‭ ‬صوفیان‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬بازه‭ ‬تاریخی‭ ‬بزرگ‭ ‬و‭ ‬گستره‭ ‬جغرافیایی‭ ‬وسیع‮»‬‭ ‬را‭ ‬پوشش‭ ‬می‭ ‬دهد‭. ‬مطالب‭ ‬این‭ ‬کتاب‭ ‬در‭ ‬پنج‭ ‬بخش‭ ‬اصلی‭ ‬شامل‭ ‬ایران‭ ‬قرون‭ ‬وسطی‭ ‬و‭ ‬دوران‭ ‬اولیه‭ ‬مدرن‭ ‬در‭ ‬آسیای‭ ‬مرکزی،‭ ‬آناتولی،‭ ‬مغولان،‭ ‬تیموریان‭ ‬و‭ ‬صفویه‭ ‬در‭ ‬سرزمین‭ ‬پارس،‭ ‬ایران‭ ‬معاصر‭ ‬و‭ ‬دوران‭ ‬قاجار،‭ ‬و‭ ‬اشعار‭ ‬کلاسیک‭ ‬صوفیانه‭ ‬پارسی‭ ‬ارائه‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

لئونارد‭ ‬لوئیسون‭ ‬در‭ ‬ابتدای‭ ‬کتاب‭ ‬توضیح‭ ‬می‭ ‬دهد‭ ‬که‭ ‬‮«‬تقابل‭ ‬با‭ ‬تصوف‭ ‬و‭ ‬آزار‭ ‬و‭ ‬اذیت‭ ‬صوفیان،‭ ‬درطی‭ ‬هزاره‭ ‬اخیر‭ ‬واقعیت‭ ‬ناگوار‭ ‬تاریخ‭ ‬اسلام‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬دلایل‭ ‬زیادی‭ ‬برای‭ ‬این‭ ‬اختلافات‭ ‬و‭ ‬درگیری‭ ‬ها‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭. ‬اساساً،‭ ‬این‭ ‬مناقشه‭ ‬ریشه‭ ‬در‭ ‬اختلاف‭ ‬دیدگاههای‭ ‬متافیزیکی‭ ‬و‭ ‬خداشناختی‭ ‬و‭ ‬تقابل‭ ‬شیوه‭ ‬های‭ ‬تفکر‭ ‬باطنی‭ ‬و‭ ‬برونی‭ ‬دارد‭.‬‮»‬
وی‭ ‬می‭ ‬افزاید‭: ‬‮«‬به‭ ‬جز‭ ‬در‭ ‬موارد‭ ‬بسیار‭ ‬اندك،‭ ‬امروزه‭ ‬سنت‭ ‬تصوف‭ ‬در‭ ‬بیشتر‭ ‬كشورهای‭ ‬مسلمان‭ ‬در‭ ‬حالت‭ ‬تدفاعی‭ ‬قرار‭ ‬دارد:‭ ‬آزار‭ ‬و‭ ‬اذیت،‭ ‬شكنجه،‭ ‬حبس‭ ‬و‭ ‬قتل‭ ‬صوفیان‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬نهادهای‭ ‬محافظه‭ ‬كار‭ ‬روحانیون‭ ‬یا‭ ‬مسلمانان‭ ‬تندرو‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬هر‭ ‬دوی‭ ‬آنها،‭ ‬در‭ ‬کلیه‭ ‬این‭ ‬کشورها‭ ‬–‭ ‬از‭ ‬سوریه‭ ‬گرفته‭ ‬تا‭ ‬افغانستان‭ ‬–‭ ‬امری‭ ‬متداول‭ ‬است‭.‬‮»‬

بخش‌هایی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬کتاب‭ ‬شخصیت‭ ‬های‭ ‬تأثیرگذار‭ ‬در‭ ‬مناقشات‭ ‬میان‭ ‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬ضد‭ ‬صوفیان‭ ‬را‭ ‬برجسته‭ ‬می‭ ‬سازد‭. ‬در‭ ‬کتاب‭ ‬‮«‬ضد‭ ‬تصوف‭ ‬در‭ ‬اوایل‭ ‬ایران‭ ‬قاجار‭: ‬آقا‭ ‬محمدعلی‭ ‬بهبهانی‭ (‬۱۷۳۲‭-‬۱۸۰۱‭) ‬و‭ ‬رساله‭ ‬خیراتیه‭ ‬وی‮»‬‭ ‬که‭ ‬توسط‭ ‬اولیویه‭ ‬شاربورت‭ ‬منتشر‭ ‬گردیده،‭ ‬می‭ ‬خوانیم که ‭ ‬آقا‭ ‬محمدعلی‭ ‬بهبهانی‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬سرسخت‭ ‬ترین‭ ‬عالمان‭ ‬ضد‭ ‬تصوف‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬اوایل‭ ‬دوره‭ ‬قاجار‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬دست‭ ‬داشتن‭ ‬در‭ ‬قتل‭ ‬چند‭ ‬تن‭ ‬از‭ ‬صوفیان‭ ‬برجسته‭ ‬به‭ ‬وی‭ ‬لقب‭ ‬‮«‬قاتل‭ ‬صوفیان‮»‬‭ ‬داده‭ ‬شد‭. ‬نوشته‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬فعالیت‭ ‬های‭ ‬وی‭ ‬زمینه‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬توجیه‭ ‬دینی‭ ‬جهت‭ ‬آزار‭ ‬و‭ ‬اذیت‭ ‬صوفیان‭ ‬فراهم‭ ‬نمود‭.‬ در‭ ‬‮«‬مروری‭ ‬بر‭ ‬زندگی‭ ‬و‭ ‬برخی‭ ‬نظرات‭ ‬حقوقی‭ ‬نور‭ ‬علیشاه‭ ‬گنابادی‭ (‬۱۸۶۷‭-‬۱۹۱۸‭)‬‮»‬،‭ ‬مهران‭ ‬رهبری‭ ‬می‭ ‬گوید‭ ‬که‭ ‬صد‭ ‬سال‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬آقا‭ ‬محمدعلی‭ ‬بهبهانی،‭ ‬نظرات‭ ‬نور‭ ‬علیشاه‭ ‬همچون‭ ‬منع‭ ‬مصرف‭ ‬تریاک‭ ‬و‭ ‬برده‭ ‬داری‭ ‬هرگز‭ ‬توسط‭ ‬حقوق‭ ‬دانان‭ ‬شیعه‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬او‭ ‬ابراز‭ ‬نشد‭. ‬وی‭ ‬همچنین‭ ‬معتقد‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬تعدد‭ ‬زوجات‭ ‬عملی‭ ‬مکروه‭ ‬می‭ ‬باشد‭.‬

 پس‭ ‬از‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامی‭ ‬،‭ ‬صوفیان‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬دراویش‭ ‬گنابادی‭ ‬که‭ ‬شیعه‭ ‬هستند،به‭ ‬دلیل‭ ‬تفاوت‭ ‬نگرششان‭ ‬با‭ ‬اسلام‭ ‬حاکم‭ ‬بر‭ ‬جمهوری‭ ‬اسلامی،‭ ‬مورد‭ ‬آزار‭ ‬و‭ ‬اذیت‭ ‬قرار‭ ‬گرفته‭ ‬اند‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬کتاب‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬سرکوب‭ ‬چهل‭ ‬ساله‭ ‬دراویش،‭ ‬هیچ‭ ‬مطلبی‭ ‬منتشر‭ ‬نشده‭ ‬و‭ ‬مقالات‭ ‬فراتر‭ ‬از‭ ‬دوره‭ ‬قاجار‭ ‬را‭ ‬بررسی‭ ‬نمی‭ ‬کند‭.‬

Share
© 2023 Mvoicesiran. All Rights Reserved. ♥ M Voices Iran